Het dagboek (2018)

Ofwel: testen, ontstoren en sakkeren ...

Geen enkel project verloopt vlekkeloos: hier is mijn "dagboek" van mislukkingen, opnieuw proberen, ... Kortom: de tegenslagen en hoe ik er mee omging.
Dit is en blijft een wezenlijk onderdeel van de bouw van "Marche-en-Bières", een deel dat ik de lezer van deze website niet wil ontzeggen. Wie weet is het ook leerrijk voor U: al is het maar als troost voor de problemen die je zelf ontmoet tijdens de bouw van je eigen project:

januari '18: Na de feestdagen ging ik volop bezig methet kofferbaan-project Dit is een club-project (met MTD) voor een wedstrijd die door een bevriende club (Het Spoor) wordt georganiseerd. Tijdens het weekend van 22 en 23 april zullen er verschillende inzendingen te zien zijn, en dat de beste ( wij ?? ) moge winnen. Op het moment dat ik dit schrijf hebben we nog 3 maanden de tijd om er iets moois van te maken... We hebben er met de club voor gekozen om niet teveel op voorhand te laten zien. Thema, overzichtsfoto's, ... houden we dus achterwege. De titel van ons project is "MéTiers Du Canal" met als onnderttel "Want er zit vaart iN". Voor ingewijden vertelt dit een hoop, voor anderen is het koffiedik...
Mijn aandeel in het project bestaat uit de coôrdinatie ervan, elektro en elektronica, alle rails en een deel van het rollend materieel, bewegende scenery, verlichtingen, ... Begin januari is de elektronica klaar en grotendeels in de koffer geplaatst, maar is er nog heel wat afregeling en software nodig. Het is immers de bedoeling dat het geheel autonoom kan werken, maar dat er ook inmenging vanuit het publiek mogelijk is. Hiervoor gebruik ik een zelf ontworpen maar intussen beproefd concept met verschillende microcontrollers,waarbij een centrale chip de regie beheert van de "voorstelling".

februari '18: Vorige maand heb ik best wat werk verzet voor het project (meer foto's vind je op de foto-2018-pagina). Vooral de 10 lantaarnpaaltjes waren een succes: kapjes van 2,5mm breed, houders in geëtst nieuwzilver, en uiteraard werkend ... Ik maakte trouwens ook 6 dergelijke lantaarns voor aan aan gevels van gebouwen ...
In het clublokaal werd alvast een eerste sessie "programmeren" gehouden, en er zullen er nog moeten volgen. Begin februari zijn de zapper, stroomvoorziening en de veldspoortjes werkend (op eentje na, dat terug naar Mortsel moest omdat de aandrijving niet deugde) Intussen heb ik ook begonnen aan een veerpontje gemaakt- dat (hopelijk) ook na het inbouwen echt zal werken. Het is geïnspireerd op een pontje in de buurt van Damme, maar dan een eerdere versie: op een houten platbodem - en minder veilig ...
Afwerkings-items zijn er intussen ook: niet alleen de lantaarnpaaltjes, maar ook enkele karren, het veldspoor is bijna klaar om in gebruik te nemen, ...

maart '18: Deze maand was ook exclusief voor het kofferbaan-project gereserveerd. Stap voor stap kwamen er dingen bij, werd er afgeregeld en verbeterd, ...
Het veerpontje werkt intussen leuk - zelfs met een extra aardigheidje dat eerst niet gepland was ...
In maart ging er vooral veel tijd in het plaatsen, aansluiten en afregelen van alle elektro. Uiteindelijk gaat het om 4 servo's, 4 kleine motortjes, 18 lichtpuntjes, 15 verklikkers/sensoren, een regelaar voor de grote trein en eentje voor het omgevingslicht in de nok van de koffer, de IR-ontvanger voor een zappertje, ...
In totaal zorgen 9 microcontrollers, 5 speciale chips en heel wat metertjes elektriciteitssnoer er voor dat alle bewegingen foutloos en behoorlijk realistisch verlopen.

april '18: In de nacht van 19 op 20 april (het zal ongeveer middernacht geweest zijn) was heel het project klaar. Op de foto rechtsboven is het nog niet volledig klaar - die dateert van 12 april. Deze laatste maand ging er vooral veel tijd in het goed laten rijden van de veldbaantjes en het normaalspoor. Ontsporingen, contactverlies, ... zorgden voor heel wat gesakker.
Dankzij de grote inspanningen van enkele clubleden kwam de aankleding van de baan (de sluis, het bos en ander "klein groen", gebouwtjes, ...) op tijd en vooral mooi in orde. De laatste bouwavond kon dan ook gereserveerd worden voor het plaatsen van de vele details. Er is heel wat bedrijvigheid in de koffer ...
MobExpo 2018 was voor ons in elk geval een succes. Het project werd door het publiek als mooiste gekozen ... we hebben met de ploeg van MTD de wedstrijd gewonnen ! Ik heb trouwens een webpagina gemaakt met het hele bouwverhaal ...

mei '18: Op modelbouwvlak was mei behoorlijk stil, en dat had enkele oorzaken. Allereerst was er een reisje naar Kroatië, niet trein-bedoeld maar er zijn toch enkele leuke foto's gemaakt. Volgende maand trouwt mijn zoon, en dat zorgt ook voor wat vrije tijd die anders ingevuld wordt.
Tenslotte had ik me tijdens Mobexpo - waar het kofferbaantje de wedstrijd won - voorgenomen om het komende jaar geen projecten met een deadline aan te vatten. Dat heb ik nu immers nogal wat jaren bijna aan één stuk gedaan, en het hobby-gevoel was wat verloren gegaan. Een belangrijkste reden voor die laatste keuze zijn mijn keinkinderen, en het grote treinproject op zolder. Die bengels willen (terecht) eindelijk terug treintjes zien rijden op zolder - en dat is vanaf "nu" ook mijn prioriteit. Ik had trouwens met mijn vorige grote project, het autobiografische "Ooit zal het klaar zijn", mezelf al beloofd om eindelijk mijn zolderbaan terug aan te pakken. De kofferbaan wou ik in eerste instantie voor de club "wel mee tussendoor" doen, maar zowel mijn deelname eraan als het project zelf groeide gaandeweg ...
Concreet heb ik momenteel op zolder vooral opgeruimd, een grote taak die eind mei zeker nog niet afgerond is. De werktafels zijn intussen terug bruikbaar, en de dozen met trein-aanwinsten staan niet meer op de baan maar er onder. De sporen zijn nog niet vrij, en er is zeker nog te weinig bewegingsruimte onder de baan, maar er is al een beetje verschil. Het wordt trouwens ook tijd om eens een inventaris van mijn rollend materiaal te maken, want ik blijk intussen enkele aankopen dubbel te hebben gedaan ...

juni '18: Deze maand staat deels nog in het teken van het opruimen van de zolder, maar ook in het onderzoeken "waar ik was gebleven" met de verdere bouw van de zolderbaan. Opruimen gaat vooral over oude eektronica: ooit gemaakte printjes, maar ook een moederbord van een oude computer, zelfs printplaten uit een oude televisie en zo. Die verwerken gebeurt nu zonder veel scrupules: De normen zijn: wat kost zo'n onderdeel, hoe nuttig is het om het te bewaren, hoeveel moeite om het te recupereren, hoeveel kans dat ik het hierbij beschadig. Onnodig te zeggen dat nogal wat oude printplaten vrijwe volledig in de bak voor het contaoinerpark gingen, en intussen denk ik dat ik bijna 50 kilo oude eektronica heb afgevoerd.
Waar was ik mee bezig? Het laatste was het vervangen van de - voorlopig laatste - wisselmotoren door servo-aandrijvingen, en een centrale opzetten met microcontrollers. Intussen is mijn kennis hierover verder gevorderd, en moet ik me inhouden om niet weer eens "tabula rasa" te maken.
Een ander belangrijk gebeuren deze maand was het huwelijk van mijn zoon. Onnodig te zeggen dat ik daardoor de eerste helft van de maand niet zoveel met modelbouw bezig was ...
Verder heb ik me geëngageerd om een workshop "wissels bouwen" te geven voor de clubleden van MTD - en die moet ik nog beginnen voorbereiden.
En dan zijn er natuurlijk ook nog projecten op het werk, en heb ik nog mijn twee laatste broers die al een tijdje vechten tegen "de lelijke ziekte", ... mijn leven is nu wel erg intens ...

juli '18: Een maand om snel te vergeten: broeierig heet, en vooral niet haalbaar om op zolder iets te doen. Ondanks dat heb ik me met elektronica bezig gehouden: Ontwerpen, bouwen, proberen.
Het ging er vooral om dat ik de servo's in de kofferbaan wat beter wou aansturen. Vooral het kraantje beweegt veel te stug, haperend, ... en daarom heb ik een eerder idee van onder het stof gehaald. Voor de kofferbaan moesten de servo's via I2C gestuurd worden, maar ik wou ook (zoals in een eerder project) al de "domme" elelktronica uit de goedkope servo's verwijderen, en de servomotoren zelf aansturen en hun potentiometer-standen meten met een microcontroller. Dat laatste was geen probleem, het aansturen van de motortjes vreemd geneg wel. Dat had dan weer te maken met ooit aangekochte chips die toch niet deden wat ik er van verwachtte, en van de bedenkelijke kwaliteit van de motortjes in zo'n servootje.

augustus '18: Onnodig te zeggen dat ik deze maand nog steeds met die "ideale" servosturing bezig was. Na een poging met "dedicated" I2C-gestuurde H-Bruggen (quasi geen reactie van de motoren) en een tweede poging met Mosfet-halve-H-bruggen (die intern teveel beveiligd waren tegen "grote"stromen) maakte ik vanuit een eerder succesvol ontwerp een printje met "losse" Mosfets.
De eindtrappen waren nu OK - de motortjes reageerden goed en bewogen zowel traag als krachtig. De rest ging over software voor de microcontroller: ik wou graag een langzaam optrekken en afremmen, terugmelding, zichzelf terugzetten bij een externe kracht, ... en dat is uiteindelijk ook gelukt. Het printje (én 4 aangepaste servo's) werden intussen ingebouwd in de kofferbaan waar het in eerste instantie voor bedoeld was.
Vooral het kraantje liep schokkerig, en dat zou nu een stuk meer vloeiend moeten bewegen. Pas eind deze maand werd ook de software van de kofferbaan aangepast - want die moest natuurlijk correct babbelen met het nieuwe printje, en niet veel later deed het kraantje wat het moest: traag en met véél minder schokken bewegen.

september '18: Na een vakantie in Zuidwest-Engeland - waar ook heel wat spoors te fotograferen was - terug aan de slag. De kofferbaan was present in Oostende (MSKK-expo) maar had daarna ook nog een tweede revisie nodig: Het normaalspoor was te vervangen zodat de trein fatsoenlijk zou rijden. Dat spoor had tijdens de bouw nofal te lijden gehad, vooral door het scheeftrekken van de ondergrond bij het verlijmen ervan. Het is de bedoeling dat dit op de MTD-expo (in Hangar 27 te Edegem op 21 en 22 oktober) terug behoorlijk werkt.
Het zou ook leuk zijn als de microbaantjes daar alledrie goed werkend staan, maar dat is waarschijnlijk teveel gevraagd. Maarschalk Conneriestraat - het eerste - is OK, zoals ook in Oostende bleek. Revolte? Mine opinion! - het tweede - heeft last van een oud probleem: Loskomende micro-treintjes. Daar heb ik intussen (waarschijnlijk) een goeie oplossing voor gevonden, maar datzelfde project heeft bij de laatste tentoonstelling ook last gehad van "publiek-vingers": De mijn-karretjes hadden zo een kettingbotsing. Misschien krijg ik die schade nog OK. Het derde microbaantje lijkt me niet haalbaar om dat volledig werkend te krijgen, maar wie weet gebeurt er een wonder ...
Oh ja: Er is een nieuwe wedstrijd waar we waarschijnlijk met MTD onze titel zullen verdedigen ... wordt vervolgd ...

oktober '18: Ook al heeft mijn tweede microbaantje de expo van MTD niet gehaald, toch kan ik content zijn met wat er stond. De kofferbaan heeft zijn best gedaan dankzij nogal wat last-minute verbeteringen. Weliswaar waren er nog zaken die beter konden, maar het publiek stoorde zich er in elk geval niet aan.
Begin oktober heb ik een andere knoop doorgehakt. Ik was al wel een tijdje aan 't twijfelen om er mee in te stappen: 3D-printing. Tot voor een tijd waren de betere toestellen (lees: met voldoende hoge resolutie) ver boven een hobby-budget, maar de recente evolutie heeft de prijs doen zakken tot een aanvaardbaar niveau. Eind oktober had ik zelfs al enkele dingen geprint.
Het is intussen bekend dat we met MTD aan de nieuwe wedstrijd van MobExpo willen deelnemen. Het codewoord is niet meer "koffer", maar "wiel". Het denkwerk is nog volop bezig, maar de eerste stukken worden ook al gebouwd ...

november '18: Deze maand merk ik dat ik (weer) met vele dingen tegelijk bezig ben. Het 3D-ontwerpen neemt vooral veel onderweg-tijd (op de trein van en naar het werk) in beslag maar ik begin stilaan (terug) vlot te worden in het tekenwerk. Ik heb intusen ook door wat de grenzen en mogelijkheden van de printer zijn, en ben hoe dan ook héél tevreden over mijn toestel (een Anycubic Photon).
Intussen heb ik piepkleine tand- en wormwieltjes getekend én geprint - maar ik moet nog testen of die ook sterk genoeg zijn in de praktijk. Een ander project zijn lampekappen, en daarvoor heb ik zwarte resin gekocht: de geprinte kapjes laten zo zeker geen licht door...
Voor een nieuwe modelbouw-kennis heb ik een analoge rijregelaar gebouwd. In het doosje zit een microcontroller die de knoppen leest en een H-brug-uitgang aanstuurt. Bij het testen met een losse (goedkope) motor kon ik die erg traag laten draaien (4 omwentelingen per minuut) en luisterde die ook erg goed naar de regelknop. De instelbare optrek- en afremvertraging zorgt ook voor een leuke aansturing: Maximaal uitbollen vanaf maximum snelheid duurt bijvoorbeeld iets meer dan 10 seconden.

december '18: Het 3D-printen lukt steeds beter. De zwarte resin blijkt echter een miskoop, want die is helemaal niet matzwart, zelfs totaal niet lichtdicht. Eigenlijk logisch, want hoe zou de printer die resin met UV-licht moeten uitharden, als het licht er niet door geraakt ...
Voor een apart project ben ik een volledig modelspoor-model aan 't tekenen, en daar trouwens heel november al mee bezig, en het is nog bijlage niet klaar - misschien dit jaar nog. Het leek me echter al zinvol om het eens te printen - kwestie van de foutjes in het ontwerp op te sporen, én om beter te kunnen kijken hoe bruikbaar het model wordt. De foto rechtsboven toont het ding onder de UV-lamp, en dat is nodig om het resin extra uit te harden.
Voor datzelfde project is intussen - na lang nadenken en discuteren - de basisconstruntie bedacht. Het wordt nu zinvol - zelfs stilaan tjd - dat ik de aansturende elektronica begin te bedenken en ontwerpen ...

Zie ook: dagboek 2017 - foto's 2018 - dagboek 2019